«Συνομιλώντας για την Ενέργεια» – εκδήλωση ΕΜΠ & Σιβιτανίδειος Σχολή για το Έργο ΑΠΕΞ

Με τίτλο «Συνομιλώντας για την Ενέργεια», διοργανώθηκε και πραγματοποιήθηκε ανοικτός διάλογος του καθηγητή του ΕΜΠ, κ. Νικόλαου Χατζηαργυρίου*, με τους μαθητές του 2ου ΕΠΑΛ ΣΙβιτανιδείου, και του 1ου ΕΠΑΛ Μυτιλήνης.

Η εκδήλωση υλοποιήθηκε με τη συνεργασία της Σιβιτανίδειου Σχολής και του Εργαστηρίου Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας του ΕΜΠ, τη Δευτέρα 3 Απριλίου 2023, στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων της Σιβιτανιδείου. Πρέπει  να σημειωθεί ότι εκτός των μαθητών και των εκπαιδευτικών που παραβρέθηκαν, συγχρόνως συμμετείχαν ενεργά στη συζήτηση μαθητές και εκπαιδευτικοί του 1ου ΕΠΑΛ Μυτιλήνης, μέσω διαδικτυακής σύνδεσης.

Χαιρετισμό στην εκδήλωση πραγματοποίησαν ο Γενικός Διευθυντής της Σιβιτανίδειου ΣΔΤΕ, κ. Κωνσταντίνος Γούλας, ο Διευθυντής του 2ου ΕΠΑΛ Μυτιλήνης, κ. Χρήστος Κουτουλάκος, και ο Διευθυντής του 1ου ΕΠΑΛ Μυτιλήνης, κ. Λευτέρης Κότερος. Στην εναρκτήρια εισήγησή του, ο καθηγητής κ. Χατζηαργυρίου, επεσήμανε την αναγκαιότητα πλέον, λήψης δραστικών μέτρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, καθώς και την επιβεβλημένη αλλαγή νοοτροπίας στη διαχείριση και κατανάλωση της ενέργειας, καταλήγοντας με τη φράση «… η ενεργειακή μετάβαση περνά και από την εκπαίδευση».

Οι μαθητές των δύο σχολείων είχαν τη δυνατότητα για απευθείας διάλογο με τον κ. Χατζηαργυρίου, κατά τη διάρκεια του οποίου υπέβαλλαν ερωτήσεις και κατέθεσαν ιδέες και απόψεις με βάση τη μέχρι σήμερα τεχνολογική τους γνώση. Σημαντική για το διάλογο ήταν η συμβολή των εκπαιδευτικών με τις εύστοχες παρεμβάσεις που έκαναν και τις απόψεις που κατέθεσαν.

Συζητήθηκαν θέματα σχετικά με την επιβάρυνση του περιβάλλοντος εξαιτίας των δραστηριοτήτων του ανθρώπου, τα μέτρα που μπορεί να ληφθούν για την εξοικονόμηση ενέργειας, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην προσπάθεια για την ενεργειακή μετάβαση.

Βιωματικά οι μαθητές από Αθήνα και Μυτιλήνη, ξεπερνώντας με αφορμή το διάλογο τα στενά όρια της σχολικής τους μονάδας, διαπίστωσαν ότι μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες σχετικά με την κλιματική αλλαγή, έχουν ανάλογες απορίες σχετικά με τις τεχνολογικές εξελίξεις για την καταπολέμηση της ενεργειακής κρίσης αλλά και παρόμοιες αγωνίες  για την επαγγελματική τους εξέλιξη.  Ενισχύθηκε η αίσθηση ότι παρόλο που οι τόποι κατοικίας τους απέχουν, είναι συμμαθητές και μελλοντικοί συνάδελφοι και ότι αποτελούν μια μικρή κοινότητα με βάση τα ενδιαφέροντά τους, την οποία με τη βοήθεια και των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας μπορούν να αξιοποιήσουν.

Ανακεφαλαιώνοντας στο τέλος της συζήτησης, ο καθηγητής κ. Χατζηαργυρίου διαπίστωσε το πολύ καλό εύρος γνώσεων που διέθεταν οι μαθητές σχετικά με τα θέματα που συζητήθηκαν, γεγονός  που άμεσα παραπέμπει στο σημαντικό έργο των καθηγητών τους, ενώ παράλληλα επεσήμανε την σημαντική πρόκληση που αποτελεί η επικοινωνία και συζήτηση με μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αναφορικά με τις σύνθετες έννοιες που σχετίζονται με την ενέργεια.

Η ερευνητική ομάδα “Smart RUE”

Με την ευκαιρία της συγκεκριμένης εκδήλωσης, έγινε παρουσίαση της ερευνητικής ομάδας Smart RUE του Εργαστηρίου Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας του ΕΜΠ, της οποίας ηγείται ο καθηγητής Νικόλαος Χατζηαργυρίου, με έμφαση στις δράσεις της σχετικά με την εκπαίδευση.

Μεταξύ άλλων, η ερευνητική ομάδα Smart RUE αναπτύσσει δράσεις για την ενημέρωση και κινητοποίηση μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά με τρέχοντα ζητήματα κλιματικής αλλαγής και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και δράσεις που αφορούν στην διεξαγωγή εργαστηρίων, με τη χρήση παρουσιάσεων, συζητήσεων, διαδραστικών παιχνιδιών και μέσω κατασκευών μικρών ανεμογεννητριών και συναρμολόγησης φωτοβολταικών πλαισίων για πρακτικές εφαρμογές στα σχολεία τους.

Παρόμοιες εκπαιδευτικές δραστηριότητες κατασκευής γεννητριών από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν οργανωθεί και σε αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Αιθιοπία, η Ινδία και το Νεπάλ, για περιοχές χωρίς ή με ελλειμματική πρόσβαση στο ηλεκτρικό δίκτυο υπό την ομπρέλα του Rural Electrification Research Group (RurERG) που αποτελεί μέρος του Smart RUE και της Greenest.

Το έργο ΑΠΕΞ

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης έγινε ειδική αναφορά στο έργο «Κόμβος ευφυούς διαχείρισης Ανανεώσιμων Πηγών και  ΕΞοικονόμησης ενέργειας – ΑΠΕΞ», το οποίο χρηματοδοτείται από τον ΕΛΙΔΕΚ και υλοποιείται με τη συνεργασία της ομάδας SmartRUE του Εργαστηρίου ΣΗΕ-ΕΜΠ, της Σιβιτανιδείου Σχολής, του 1ου ΕΠΑΛ Μυτιλήνης και της νεοφυούς στο χώρο της ενέργειας εταιρείας Community Energy River – CER. Συνοπτική παρουσίαση του έργου έγινε από τον κ. Νίκο Κιμουλάκη, μέλος ΕΔΙΠ του Εργαστηρίου ΣΗΕ-ΕΜΠ.

Σκοπός του έργου ΑΠΕΞ είναι η μεταφορά της επιστημονικής γνώσης και  εμπειρίας σχετικά με τα σύγχρονα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, εστιάζοντας στις ανανεώσιμες πηγές, την εξοικονόμηση ενέργειας και τα έξυπνα δίκτυα.

Για την επίτευξη των στόχων του έργου ΑΠΕΞ, σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν δύο φυσικοί κόμβοι, ο πρώτος στη Σιβιτανίδειο Σχολή στην Αθήνα και ο δεύτερος στο 1ο ΕΠΑΛ Μυτιλήνης. Οι δύο φυσικοί κόμβοι περιλαμβάνουν τεχνολογικό εξοπλισμό για την ανάπτυξη έξυπνου τοπικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και συμπληρωματικό εξοπλισμό εξοικείωσης με θέματα εξοικονόμησης ενέργειας. Αναπτύχθηκαν ψηφιακά εργαλεία που θα δίνουν πρόσβαση μέσω διαδικτύου στους μαθητές/χρήστες στα μετρούμενα μεγέθη του συστήματος του κάθε κόμβου (τάση, ρεύμα, ισχύς κ.λπ.), καθώς και τη δυνατότητα απομακρυσμένου ελέγχου. Στον εξοπλισμό επίσης περιλαμβάνονται φορητές διατάξεις («βαλίτσες») για το ζήτημα της εξοικονόμησης ενέργειας,  οι οποίες μπορούν να διατίθενται υπό μορφή δανεισμού και σε άλλα σχολεία.

Παράλληλα, αναπτύχθηκε συνοδευτικό ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό (διαφάνειες, φύλλα εργασίας κ.λπ.). Τα γνωστικά αντικείμενα που καλύπτει το εκπαιδευτικό υλικό είναι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με έμφαση στις ΑΠΕ, η αποθήκευση ενέργειας, τα ευφυή δίκτυα ενέργειας (smart grids), η εξοικονόμηση ενέργειας, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και η κλιματική αλλαγή.

*O κ. Νικόλαος Χατζηαργυρίου είναι Ομότιμος Καθηγητής της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ από το 2022. Έχει διατελέσει  μέλος ΔΕΠ της ίδιας Σχολής από το 1984 και τακτικός Καθηγητής από το 1995. Ήταν Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε. (ΔΕΔΔΗΕ A.E.) (2015-2018) και Αντιπρόεδρος και Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Α.Ε. (2007-2012). Είναι Life Fellow του IEEE, εξέχον μέλος της CIGRE, και μέλος της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών. Είναι συγγραφέας περισσότερων από 300 άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά και 600 άρθρων σε πρακτικά συνεδρίων, συγκαταλέγεται για σειρά ετών στις λίστες των “most cited researchers” (2016, 2017, 2019 Thomson Reuters top 1%, Stanford’s list top 2%, etc.)  και έχει λάβει διάφορα βραβεία, όπως το Global Energy Prize το 2020, το ΙΕΕΕ Prabha Kundur Award το 2017 και το IEEE Herman Halperin Award το 2023.